حفاظت و مهندسی رودخانه

حفاظت و مهندسی رودخانه کنترل و حفاظت از منابع آب و خاک، بویژه آب رودخانه ها یکی از شاخص های مهم توسعه پایدار به حساب می آید؛ چرا که با کنترل منابع آبهای سطحی و زیرزمینی به نوعی بخش عمده منابع خاک نیز سامان داده خواهد شد. مهندسی رودخانه شاخه کاربردی از مهندسی منابع آب می باشد که شامل مجموعه ای ازفعالیت های مربوط به برنامه ریزی، طراحی، ساخت و بهره برداری از رودخانه ها بوده و به منظور اصلاح شرایط طبیعی آنها انجام می گیرد. مهندسین مشاور سازآب پردازان از سالهای آغازین حضور در عرصه خدمات مشاوره ای، در این زمینه تخصصی نیز ظرفیت سازی کرده و افتخار دارد با 30 سال فعالیت و مشارکت در توسعه و پیشبرد طرح های عمرانی کشور، به ارائه کلیه ابعاد خدمات مهندسی رودخانه مشتمل بر مطالعات، طراحی و نظارت بر 115 پروژه به ایفاء وظیفه ملی خویش در این خصوص بپردازد. 
تعداد زیادی از این پروژه ها که در ابعاد ملی مطرح است، اجرا شده و به بهره برداری رسیده است. تجارب دو دهه گذشته در زمینه مهندسی رودخانه سبب شده تا این مهندسین مشاور انجام پروژه های مرزی و استراتژیک مهمی همچون پروژه مطالعه، طراحی و نظارت بر ساماندهی تالاب بین اللملی هورالعظیم را به انجام برساند. در این مورد تقابل مسائل و مشکلات حقوق مرزی و بین المللی با مسائل فنی مهندسی رودخانه و منابع آب مشترک از چالش های بزرگ بوده که تجارب ارزنده ای را به همراه داشته است. هدف نهایی در این رشته، استفاده حداکثر از رودخانه ها برای تامین نیازهای آبی و به حداقل رساندن اثرات منفی و کاهش خطرات آنها می باشد، به گونه ای که باعث ایجاد شرایط مناسب و پایدار در بازه مورد مطالعه در رودخانه می گردند. این اقدامات شامل طرح های تعیین حدبستر و حریم رودخانه، ساماندهی و حفاظت از رودخانه ها به منظور افزایش ظرفیت عبور جریان و کنترل میزان فرسایش در سواحل و بستر رودخانه با استفاده از اجرای دیوارهای حفاظتی، آبشکن ها، اصلاح مقطع عرضی و . . . می باشد. 
رئوس کلی خدمات امور مهندسی رودخانه عبارتند از : 
•    تثبیت و حفاظت سواحل رودخانه جهت جلوگیری از نفوذ سیلاب، کنترل فرسایش کناره و بستر رودخانه ها 
•    تعیین حدبستر و حریم رودخانه به منظور اعمال مدیریت حفاظت کمی و کیفی با استفاده از مدل های هیدرولیکی و رسوب رودخانه و تهیه بانک های اطلاعاتی در محیط GIS 
•    تعیین پهنا و حدبستر و حریم رودخانه ها و مسیل ها به منظور اعمال حاکمیت دولت بر مشترکات و قانونمند نمودن مبانی حقوقی و فنی تعیین حد و بستر و حریم رودخانه
•    ساماندهی برداشت مصالح و حفاظت تاسیسات مهم در بستر و سواحل رودخانه ها و معرفی معادن جایگزین جهت تامین مصالح مورد نیاز
•    کنترل و مهار سیلاب در رودخانه ها
•    طراحی سازه های انحراف آب و تاسیسات حفاظتی
•    تهیه مدل های هیدرولیکی و رسوب رودخانه